Waarom geen gedenkplaatje op Hoofdkwartier NSB?
Op een mooie oktoberdag, anderhalf jaar geleden, was ik in het voormalige Hoofdkwartier van de NSB aan de Maliebaan. Het pand waarin ooit grootschalige collaboratie had plaatsgevonden, bleek nu een kinderdagverblijf te gaan huisvesten. Er werd druk getimmerd en gezaagd, en schilders waren de fraaie bewerkte plafonds aan het witten. In de voormalige werkkamer van Anton Mussert op de bel-etage was een nieuwe keuken aangebracht, met een grote magnetron waarin straks de Olvaritpotjes en de flessen pap zouden worden opgewarmd.
Niets herinnerde hier meer aan de dagen dat de Algemeen Leider van de NSB hier rondliep, zijn bevelen gaf, zijn medewerkers en rivalen ontving, en zich tot de beeltenis van Hitler aan de muur wendde als hij zich afvroeg of hij de Führer nog wel kon vertrouwen. Ook buiten was van de bijzondere geschiedenis van dit gebouw niets te merken. De stad Utrecht is royaal met herinneringsbordjes op panden met een culturele of historische betekenis, maar op de Maliebaan 35 ontbreekt van zo’n bordje elk spoor. De schaamte voor deze episode uit ons verleden is, meer dan tweederde eeuw na dato, blijkbaar nog onverminderd groot.Ik heb mij de afgelopen jaren verdiept in het leven van Anton Mussert, en er een boek over geschreven: ANTON. Wat me opviel, is dat de nationaalsocialistische voorman bij de inwoners van Utrecht nog altijd veel emoties oproept. ‘Tot hier in de stront!’ riep iemand die ik sprak, terwijl hij zijn rechterarm omhoog stak.
Die emoties zijn begrijpelijk, want Anton Mussert is een controversiële man, die veel ellende heeft veroorzaakt, vooral omdat via de NSB duizenden Nederlandse jongens naar het Oostfront zijn gestuurd. Onder hen nota bene zijn eigen lievelingsneef, die ook in Utrecht woonde.
Maar dat een historische figuur je niet bevalt, is nog geen reden om zijn sporen uit te wissen. De geschiedenis van de NSB hoort bij de geschiedenis van de stad Utrecht, net zoals de fraaie kerken en de vele beroemde schilders en schrijvers die er hebben gewoond.
Stadsbestuur: laat dat dan ook zien!
Bert Bukman is auteur van ANTON. Mussert en de NSB: opkomst en ondergang van een populist.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten